نقش زبان آموز
طرح درسی یک نظام آموزشی به شدت تحت تأثیر این موضوع قرار می گیرد که زبان آموزان به چه صورتی مدنظر قرار می گیرند. روش منعکس کننده ی صریح یا تلویحی نقش زبان آموزان در فرایند یادگیری است. این نکته در نوع فعالیت هایی که زبان آموزان انجام می دهند، میزان کنترل زبان آموز در مورد محتوای یادگیری، الگوهای متخذه در گروه بندی زبان آموزان، میزان تأثیرگذاری زبان آموزان در یادگیری یکدیگر، و تلقی کردن زبان آموز به منزله ی پردازشگر، انجام دهنده، آغاز کننده، حل کننده ی مسئله، مشاهده می شود.
بسیاری از انتقادات مربوط به ‘روش شنیداری-گفتاری’ نشأت گرفته از نقش های بسیار محدودی بود که به زبان آموزان در گفتاری داده می شد. زبان آموزان در ‘روش شنیداری- گفتاری’ داده می شد. زبان آموزان به عنوان مکانیسم هاس محرک -پاسخ محسوب می شدند که یادگیری آنان نتیجه ی مستقیم تمرین تکراری بود. روش های جدید عموماً بیشتر به نقش زبان آموز و تفاوت های بین آنان می پردازند. جانسون و پائولستون(Johnson and Paulston)(۱۹۷۶) نقشه های زبان آموز را در یک رویکرد انفرادی در یادگیری زبان به این صورت بیان می کنند:
(الف) زبان آموزان برنامه ی یادگیری خودشان را برنامه ریزی می کنند و در نتیجه مسئولیت انجام کارهایشان را در کلاس درس به عهده می گیرند؛
(ب) زبان آموزان بر پیشرفت یادگیری خودشان نظارت کرده و آن را ارزیابی می کنند؛
(ج) زبان آموزان در واقع اعضای یک گروه هستند و با تعامل کردن با یکدیگر می آموزند؛
(د) زبان آموزان به زبان آموزان دیگر تدریس می کنند؛
(ه) زبان آموزان از معلم، از زبان آموزان دیگر، و از منابع آموزشی دیگر، یاد می گیرند.
‘یادگیری مشاوره ای’ زبان آموز را دارای نقش های می داند که باعث تغییر تحولی و تکاملی آنان می شود، و کوران(Currran)(۱۹۷۶) از استعاره ای مربوط به تکوین فردی برای مطرح کردن این تکامل بهره می جوید. او فرایند تکاملی را به پنج مرحله تقسیم بندی می کند که از وابستگی کامل به معلم در مرحله ی اول شروع و به استقلال کامل از معلم در مرحله ی پنجم ختم می شود. کوران چنین مراحلی را در موازات رشد کودک از جنین تا تبدیل شدن به فرد بزرگسال مستقل می داند که در آن فرد از حالات کودکی و نوجوانی می گذرد.
اگر مایلید درباره ی ‘نقش معلم’ نیز اطلاعات کسب کنید کلیک کنید.