طرح درسی

اهداف

اهداف ‘آموزش زبان موقعیتی‘ همانا تدریس یک مجموعه ی عملی از چهار مهارت اصلی زبان است، و این هدفی است که اکثر روش های آموزش زبان در آن مشترکند. ولی یادگیری مهارت ها از طریق ساخت حادث می شود. دقت و صحت در تلفظ و دستور زبان، مهم تلقی می شود، و خطاها را به هر بهایی باید از بین برد. کنترل اتوماتیک ساخت های پایه و الگوهای جمله ای برای مهارت های خواندن و نوشتن ضروری است، و نیل به آن از طریق تمرین کلامی حاصل می شود. “قبل از آنکه زبان آموزان ساخت ها و واژگان جدید را بخوانند، باید به صورت شفاهی آن ساختها و واژگان جدید را به آنها تدریس کنیم” (پیتمن، ۱۹۶۳، ص ۱۸۶). به همین شکل، نوشتار نیز از گفتار مشتق می شود.

انشای شفاهی می تواند تمرینی بسیار با ارزش باشد…

با وجود این، مهارتی که با آن این فعالیت انجام می شود، عمدتاً بستگی به کنترل زبانی دارد که از اطراف معلم ارائه و توسط زبان آموزان تمرین می شود… فقط زمانی که معلم به طور مستدل مطمئن است که زبان آموزان می توانند در محدوده دانش ساخت جملها ی و واژگان نسبتأ صحیح صحبت کنند، باید به آنان اجازه دهد تا از الگوهای جمله ای و واژگان به صورت آزاد استفاده کنند. (پیتمن، ۱۹۶۳، ص ۱۸۸)

برنامه درسی

برنامه ی درسی ساختاری و یک فهرست واژگانی، ویژگی اصلی ‘آموزش زبان موقعیتی’ در تدریس زبان انگلیسی است. برنامه درسی ساختاری، فهرستی از ساخت های پایه و الگوهای جمله ای زبان انگلیسی است که برحسب ترتیب ارائه آنها، مرتب شده اند. در ‘آموزش زبان موقعیتی’ ساخت ها همواره در درون جمله آموخته می شوند، و واژگان بر حسب اینکه تا چه حدی به خوبی می تواند باعث شود تا الگوهای جمله ای یاد گرفته شوند، انتخاب می شود. “دوره ی درسی اولیه ی ما شامل فهرستی از الگوهای جمله ای[لگوهای خبری، الگوهای پرسشی، و الگوهای دستوری یا تقاضایی] خواهد بود… که حاوی حداکثر کلمات ساختی ممکن و کلمات قاموسی کافی برای ایجاد مطالب آموزشی برای ما است تا بر روی آن تمرین زبانی را بنا نهیم.‘‘ فریزبی، ۱۹۵۷، ص ۱۳۴). فریزبی مثالی از یک برنامه ی درسی متعارف  ساختاری ارائه می دهد که بر پایه ی آن تدریس موقعیتی استوار است:

بنابراین، این برنامه ی درسی بنا به مفهومی که برخی اوقات به کار می رود (یعنی، فهرستی از موقعیت ها و تداعی های زبانی با آنها)، برنامه ی درسی موقعیتی نبود. در عوض، موقعیت عطف به شیوه ی ارائه و تمرین الگوهای جمله ای دارد.

انواع فعالیت های یادگیری و تدریسی

‘آموزش زبان موقعیتی’، رویکردی موقعیتی را در ارائه ی الگوهای جمله ای جدید، و شیوه ای تمرین محور را در تمرین کردن آنها به کار می گیرد:

روش ما… موقعیتی خواهد بود. موقعیت به دقت برای تدریس مطالب زبانی جدید کنترل می شود… به طریقی که شکی در اذهان زبان آموز در مورد معنای آنچه می شنود باقی نماند… تقریباً تمامی واژگان و ساخت های آموخته شده در چهار یا پنج سال اول و حتی بعدها را می توان در موقعیت هایی به کار برد که در آن معنا کاملاً روشن و واضح است. (پیتمن، ۱۹۶۳، صص

(۱۵۵ – ۱۵۶

منظور پیتمن از موقعیت، کاربرد اشیاء ملموس و عینی، تصاویر، و وسایل کمک آموزشی است که به همراه اعمال و اشارات می توان برای نشان دادن معانی صورت های جدید زبانی به کار برد:

صورت کلمات و الگوهای جمله ای جدید را میتوان با مثال هایی (و نه از طریق توضیح یا توصیف دستوری) نشان داد. معنای کلمات و الگوهای جمله ای جدید از طریق ترجمه منتقل نمی شود، بلکه به صورت دیداری (با استفاده از اشیاء، تصاویر، اشاره، و تقلید) مشخص می گردد. هر کجا که ممکن باشد الگوهای جمله ای به یک موقعیت واحد ربط داده شده و از آن استخراج میشود. (دیویس ( Davies)، رابرتز ( Roberts)، و روسنر (Rossner، ۱۹۷۵، ص ۳)

 تکنیک های تمرینی مورد استفاده عموماً شامل تکرار کنترل شده و فعالیت های جایگزینی است که شامل تکرار دسته جمعی، دیکته، تمرینات شفاهی، و خواندن کنترل شده و تکالیف نوشتاری است. تکنیک های تمرین شفاهی دیگر نیز برخی اوقات به کار گرفته می شوند که شامل تمرين دونفره و کار گروهی است.